Nadczynność tarczycy – objawy, przyczyny, leki i dieta

Nadczynność tarczycy to zaburzenie pracy tarczycy, gdy produkuje ona więcej hormonów, niż potrzeba naszemu organizmowi. Tarczyca wydziela dwa istotne dla naszego organizmu hormony – trójodotyroniny (T3) i  tyroksyny (T4). Regulują one produkcje ciepła i procesy metaboliczne w naszym ciele. 

Praca tarczycy jest kontrolowana przez przysadkę mózgową, która wydziela hormon TSH. Jest on odpowiedzialny za pobudzenie produkcji hormonów tarczycy, czyli T3 i T4. Nadczynność tarczycy objawia się przerostem tego narządu, wytrzeszczem gałek ocznych i przyspieszonym rytmem serca.

Choroba objawia się głównie u dorosłych kobiet. Mężczyźni i dzieci są niewielkim odsetkiem cierpiących na nadczynność tarczycy.

Nadczynność tarczycy. Jakie są przyczyny tej choroby?

Nadczynność tarczycy powstaje w wyniku różnych czynników, takich jak:

• poważna choroba zakaźna
• ciąża
• bardzo silny uraz psychiczny
• zaburzenia pożycia seksualnego
• zaburzenia hormonalne
• guzki tarczycy – (najczęstsza przyczyna powodująca nadczynność tarczycy)
• choroba Gravesa-Basedowa – (najczęstsza przyczyna powodująca nadczynność tarczycy)
• podostre zapalenie tarczycy – (rzadka przyczyna powodują nadczynność tarczycy)
• poporodowe zapalenie tarczycy – (rzadka przyczyna powodują nadczynność tarczycy)

To najczęstsze przyczyny nadczynności tarczycy. Czynniki te wpływają na zwiększenie produkcji hormonów tarczycy, co w efekcie prowadzi do powstania zaburzenia i wystąpienia objawów nadczynności tarczycy.

Nadczynność tarczycy. Jakie są objawy tej choroby?

Nadczynność tarczycy może zostać wykryta, dzięki rozpoznaniu grupy objawów. Jednak większość z nich może oznaczać inne stany chorobowe:

• szybka utrata wagi
• drżenie dłoni
• biegunki
• kołatanie serca
• uderzenia gorąca
• bezsenność i inne zaburzenia snu
• nadmierna ruchliwość i nadpobudliwość
• duża potliwość
• bolesne miesiączki i jej zaburzenia u kobiet

W przypadku wykrycia u siebie kilku z powyższych objawów. Powinniśmy się udać na konsultację do lekarza specjalisty, który zbada nas i ewentualnie potwierdzi nadczynność tarczycy, niedoczynność tarczycy lub inne stany chorobowe związane z tym organem.

Diagnoza nadczynności tarczycy. Jakie badania należy wykonać?

Nadczynność tarczycy musi zostać potwierdzona badaniami laboratoryjnymi. Do rozpoznania choroby, należy wykonać następujące badania:

• badanie stężenia hormonów wydzielanych przez tarczycę – T3 i T4.
• badania stężenia hormonu wydzielanego przez przysadkę mózgową – TSH

Po potwierdzeniu wystąpienia nadczynności tarczycy. Lekarz zleci nam kolejne badania pomocnicze:

• USG tarczycy to podstawowe badanie. Pozwala wykryć guzki tarczycowe i określić echogeniczność tarczycy. Obniżona jest typowym objawem choroby Gravesa-Basedowa.
• poziom przeciwciał przeciwtarczycowych w naszej krwi – anty-TSHR. Choroba Gravesa-Basedowa charakteryzuje się wysokim stężeniem tych przeciwciał.

W przypadku wykrycia guzków na tarczycy możemy zostać poddani dodatkowym badaniom – biopsji cienkoigłowej tarczycy i scyntygrafii tarczycy.

Nadczynność tarczycy – leki i sposób leczenia

Leczenie i zastosowane leki mają przywrócić równowagę hormonalną w naszym organizmie. Przywrócenie prawidłowej czynność tarczycy to długotrwały proces, który musi zostać poprzedzony zmiana w trybie życia:

• dieta mleczno-warzywna;
• komfortowe warunki otoczenia;
• likwidacja źródeł konfliktów i stresu;
• zastosowanie odpowiednich leków hamujących nadmierną aktywność tarczycy.

Sposoby leczenia nadczynności tarczycy:

• tyreostatyki ( leki przeciwtarczycowe ) – odpowiadają za hamowanie produkcji hormonów tarczycy. Najpopularniejsze leki z tej grupy to tiamazol i propylotiouracyl. Efekty ich działania pojawią się po około 3 tygodniach. Dlatego w leczeniu nadczynności tarczycy, bardzo ważna jest systematyczność i regularne zażywanie leków. Niwelują uciążliwe objawy nadczynności, jakimi jest drżenie rąk i przyspieszony rytm serca.
• jod promieniotwórczy – terapia polega na doustnym podawaniu jodu promieniotwórczego. Jego zadaniem jest zniszczenie nieprawidłowo funkcjonujących komórek gruczołu tarczycy.
• operacja (tyreoidektomia) – ostateczne rozwiązanie choroby tarczycy, w przypadku podejrzenia raka lub dużego guza natarczycowego. Zabieg powoduje nieodwracalne zmiany w organizmie i niedoczynność tarczycy.

Dawki preparatu i sposób leczenia jest uzależniony od stanu pacjenta, jego wieku, nasilenia choroby i innych jej towarzyszących problemów ze zdrowiem. Nieleczona nadczynność tarczycy prowadzi do groźnych powikłań, które mogą prowadzić do poważnych zaburzeń rytmu serca, a nawet jego niewydolności.

Nadczynność tarczycy. Co po zakończeniu leczenia?

Po wyleczeniu nadczynności czy niedoczynności  tarczycy musimy pozostać pod stałą opieką lekarską. Zgodnie z zaleceniami lekarza, cyklicznie należy badać stężenie TSH i robić USG gruczołu tarczycy. Choroby związane z tarczycą mają tendencję do nawrotów.

Profilaktycznie należy zadbać o przyjmowanie odpowiedniej dawki jodu. Produkty bogate w jod:

• ryby
• borówki
• jogurt naturalny
• ziemniaki
• biała fasola

Zachowanie odpowiedniego poziomu tego pierwiastka w organizmie, zmniejsza ryzyko zachorowania na choroby związane z tarczycą.