Spis treści
W drugiej połowie ciąży wielu przyszłych rodziców intensyfikuje przygotowania do porodu. Wtedy najczęściej zaczynają oni kompletowanie wyprawki, dokonują wyboru szpitala do porodu oraz szukają położnej lub douli, która wesprze mamę na sali porodowej. Przygotowania do narodzin dziecka są zwykle wieloetapowe, a dodatkowo wymagają dopełnienia różnych formalności. Dowiedz się, co załatwić przed porodem i sprawdź, czy już teraz musisz składać wniosek o urlop macierzyński, tacierzyński i ojcowski.
Wybór szpitala i położnej do porodu – zadbaj o swój komfort i bezpieczeństwo
Ważną decyzją, którą powinniście podjąć przed narodzinami dziecka, jest wybór szpitala, w którym przyjdzie na świat Wasze maleństwo. W tym zakresie macie sporą dowolność – obecnie nie obowiązuje rejonizacja, dlatego możecie wybrać szpital, który najbardziej przypadł Wam do gustu i spełnia wszystkie Wasze oczekiwania.
Poszukiwania szpitala do porodu warto zacząć odpowiednio wcześnie, nawet w pierwszej połowie ciąży, kiedy będziesz miała jeszcze sporo sił na zwiedzanie kolejnych oddziałów. Większość placówek oferuje możliwość umówienia się na indywidualne spotkanie, podczas którego rodzice mogą poznać warunki lokalowe i zasady panujące w danym szpitalu oraz zadać wszystkie ważne dla nich pytania. Listę takich pytań oraz swoich oczekiwań dobrze jest przygotować już wcześniej, by podczas spotkania nie zapomnieć o żadnej ważnej kwestii. Poniżej znajdziesz przykładowe pytania, które warto zadać w trakcie odwiedzin w szpitalu.
- Czy porody rodzinne są dozwolone?
- Ile osób może towarzyszyć rodzącej?
- Czy dostępne są jednoosobowe sale porodowe?
- Czy jednoosobowa sala porodowa/na oddziale położniczym jest dodatkowo płatna?
- Jakie są dostępne metody łagodzenia bólu porodowego?
- Czy na oddziale jest anestezjolog, który może w dowolnej chwili podać rodzącej znieczulenie?
- Czy możliwe jest przyjmowanie przez rodzącą dowolnych pozycji, np. wertykalnych?
- Czy położne prowadzą poród z ochroną krocza?
Wybierając szpital do porodu nie ograniczaj się tylko do jednej placówki. Pamiętaj, że w państwowym szpitalu nie ma możliwości zarezerwowania miejsca na sali porodowej. Może zdarzyć się, że w momencie porodu wybrany przez Ciebie oddział będzie przepełniony i będziesz musiała udać się do innego szpitala. Warto mieć wtedy listę 2-3 innych, sprawdzonych placówek, w których również będziesz czuła się bezpiecznie i komfortowo. Nie zapominaj, że na każdym z oddziałów położniczych pracują świetni specjaliści: lekarze i położne, którzy na pewno odpowiednio zatroszczą się o Ciebie i Twoje maleństwo.
W niektórych szpitalach przyszli rodzice mogą skorzystać z usług indywidualnej położnej do porodu lub douli. Dzięki temu poród odbywa się w towarzystwie wybranej przez Was osoby, która jest obecna podczas całego porodu i wspiera rodzącą od momentu przybycia do szpitala (a czasem również wcześniej) aż do zakończenia pobytu na sali porodowej. Usługi takiej położnej oraz douli są dodatkowo płatne, a ich zakres, czas trwania oraz wszelkie formalności rodzice ustalają i załatwiają bezpośrednio z wybraną przez siebie specjalistką.
Plan porodu – sprecyzuj, jak chcesz, żeby wyglądał Twój poród
Jeśli masz sprecyzowane oczekiwania co do przebiegu swojego porodu, możesz spisać je, tworząc plan porodu. Jest to dokument przygotowywany przez przyszłą mamę (często przy wsparciu lekarza lub położnej), w którym zawarte są jej prośby i życzenia dotyczące zarówno samego porodu, jak i opieki nad nią i maluszkiem podczas pobytu na oddziale położniczym. Plan porodu należy przedstawić podczas przyjęcia do szpitala, razem z innymi ważnymi dokumentami (np. kartą przebiegu ciąży). Zostanie on włączony do dokumentacji medycznej, by wszystkie osoby sprawujące nad Toba opiekę mogły się z nim łatwo zapoznać.
W planie porodu możesz zamieścić oczekiwania dotyczące m.in.:
- rodzaju sali porodowej (jednoosobowa, wieloosobowa, z wanną, piłkami, drabinkami itd.),
- metod łagodzenia bólu,
- przyjmowania dowolnych pozycji porodowych,
- obecności partnera, douli, studentów odbywających praktyki,
- stworzenia sprzyjającej atmosfery: włączenia muzyki, przyciemnienia światła, stosowania kadzidełek,
- możliwości jedzenia i picia w trakcie porodu,
- porodu z ochroną krocza.
To tylko kilka propozycji zapisów, które możesz zawrzeć w planie porodu. Stworzenie takiego dokumentu ma służyć zapewnieniu Ci jak najlepszej opieki, poczucia pełnego bezpieczeństwa, komfortu i zaufania do personelu medycznego, dlatego możesz umieścić w nim znacznie więcej podpunktów i informacji. Dzięki temu będziesz mogła poczuć się pewniej i mieć choć odrobinę kontroli nad dynamiczną i nieprzewidywalną sytuacją, jaką jest poród naturalny.
Dowiedz się, jak przebiega poród naturalny i poznaj jego fazy.
Urlop macierzyński, tacierzyński, rodzicielski, ojcowski – zdecyduj jeszcze przed porodem
Przed porodem warto również zastanowić się, z jakich urlopów związanych z rodzicielstwem będziecie korzystać już po przyjściu maluszka na świat. Wszyscy świeżo upieczeni rodzice mają do dyspozycji:
- urlop macierzyński w wymiarze 20 tygodni – zwykle zaczyna się w dniu urodzenia dziecka. Pierwsze 14 tygodni tego urlopu musi wykorzystać mama. Z pozostałych 6 tygodni może skorzystać zarówno mama, jak i tata. Wniosek o udzielenie urlopu macierzyńskiego nie jest konieczny – do jego rozpoczęcia wystarczy sam fakt urodzenia dziecka i późniejsze dostarczenie pracodawcy mamy aktu urodzenia malucha. Jeśli część urlopu chce przejąć tata, powinien na min. 14 dni przed jego rozpoczęciem złożyć wniosek u swojego pracodawcy,
- urlop rodzicielski w wymiarze 41 tygodni – każde z rodziców ma wyłączne prawo do wykorzystania 9 tygodni tego urlopu. Pozostałą część rodzice mogą dowolnie podzielić między siebie. Wniosek o urlop rodzicielski składa się u pracodawcy na min. 21 dni przed jego rozpoczęciem,
- urlop ojcowski – 14-dniowy urlop udzielany na wniosek, który tata składa u pracodawcy na min. 7 dni przed rozpoczęciem urlopu.
Aby móc skorzystać z każdego z tych urlopów, konieczne jest przedstawienie pracodawcy aktu urodzenia dziecka. Z tego względu załatwienie formalności przed porodem nie jest możliwe – będziecie musieli pamiętać o dopełnieniu ich w pierwszych dniach życia dziecka. Mimo to, możecie zawczasu ustalić między sobą sposób wykorzystania tych urlopów. Kiedy tata zechce wziąć urlop ojcowski? Czy mama wykorzysta cały urlop macierzyński? Czy bezpośrednio po nim zechce skorzystać z 32 tygodni urlopu rodzicielskiego? A może urlop rodzicielski w całości wykorzysta tata lub podzielicie go między siebie?
W udzieleniu odpowiedzi na te pytania i załatwieniu formalności pomoże Wam poradnik: Urlop macierzyński i rodzicielski – ile trwa i jakie dokumenty są niezbędne?
Urlop macierzyński w ciąży – poznaj formalności
Z części urlopu macierzyńskiego można skorzystać już pod koniec ciąży. Przed terminem porodu możesz wykorzystać maksymalnie 6 tygodni takiego urlopu. Wystarczy, że przedstawisz swojemu pracodawcy wniosek, w którym zamieścisz swoje imię i nazwisko oraz datę, od której ma rozpocząć się urlop. Do takiego wniosku dołącza się zaświadczenie lekarskie, w którym lekarz potwierdzi przewidywany termin porodu.
Przyjęcie do porodu – zadbaj o niezbędne dokumenty
Pod koniec ciąży powinnaś również przygotować wszystkie dokumenty do porodu, które będą Ci potrzebne podczas przyjęcia do szpitala. Zaliczamy do nich:
- dokument potwierdzający tożsamość (np. dowód osobisty),
- kartę ciąży,
- oryginał badania grupy krwi i czynnika Rh,
- ostatnie wyniki badań krwi (np. morfologia) i moczu (badanie ogólne),
- skierowanie do szpitala (np. na planowe cc, wywołanie porodu); nie jest potrzebne, jeśli akcja porodowa już się rozpoczęła,
- wynik badania GBS,
- wyniki badań USG ciąży,
- plan porodu (opcjonalnie),
- NIP pracodawcy lub Twój, jeśli prowadzisz działalność gospodarczą,
- wszystkie zaświadczenia lekarskie, dokumenty z konsultacji specjalistycznych i wyniki dodatkowych badań (o ile były konieczne).
Lista dokumentów do porodu może różnić się w zależności od szpitala i stanu Twojego zdrowia – przed porodem ustal wykaz niezbędnych dokumentów z lekarzem prowadzącym ciążę i z personelem wybranego szpitala.
Znieczulenie w czasie porodu – zdecyduj już wcześniej
W ostatnich tygodniach ciąży warto również podjąć decyzję dotyczącą sposobów łagodzenia bólu porodowego. Jeśli bierzesz pod uwagę znieczulenie zewnątrzoponowe lub podpajęczynówkowe, skontaktuj się z wybranym szpitalem i omów sposób kwalifikacji do podania takiego znieczulenia. Niektóre placówki wymagają wcześniejszej konsultacji z anestezjologiem, ale nie jest to regułą. Wiele szpitali dokonuje kwalifikacji już w trakcie porodu – to wtedy anestezjolog zbierze z Tobą wywiad i zaproponuje najlepszy rodzaj znieczulenia. Przed podaniem leków zostaniesz również poproszona o wyrażenie pisemnej zgody na znieczulenie porodowe.
Pamiętaj, że w niektórych przypadkach lekarz anestezjolog może odmówić podania Ci znieczulenia. Jest to zwykle podyktowane względami medycznymi, np. istnieniem przeciwwskazań po stronie mamy lub dziecka. W takim przypadku możesz, oczywiście, poprosić o zastosowanie innych, farmakologicznych lub niefarmakologicznych metod łagodzenia bólu.
Sprawdź, o co jeszcze warto zadbać przed porodem
Przygotowania do porodu nie kończą się jedynie na wyborze szpitala, zebraniu dokumentów i podjęciu decyzji co do urlopów związanych z rodzicielstwem. Poniżej znajdziecie krótką listę przedporodowych „obowiązków”, do której możecie też dodać własne pozycje:
- rozważcie udział w zajęciach w ramach szkoły rodzenia,
- skompletujcie wyprawkę dla noworodka i przygotujcie kącik dla maluszka, najlepiej w Waszej sypialni,
- najpóźniej 4 tygodnie przed terminem wspólnie spakujcie torbę do porodu – tata powinien wiedzieć, co się w niej znajduje, by móc szybko odnaleźć potrzebne rzeczy,
- tuż przed porodem przypomnijcie sobie przebieg poszczególnych faz porodu i zasady opieki nad maluszkiem.
Ostatnie tygodnie ciąży mogą być wymagające, zwłaszcza dla przyszłej mamy. Oprócz napięcia i oczekiwania na pierwsze skurcze, często doświadcza ona różnych dolegliwości związanych z rosnącą macicą, która uciska na niemal wszystkie narządy. Przetrwanie trudności na ostatniej ciążowej prostej ułatwi Ci kalendarz ciąży tydzień po tygodniu, w którym znajdziesz opis i sposoby łagodzenia przykrych objawów. Dowiesz się też, jak rozpoznać zbliżający się poród i poznasz symptomy, które powinny skłonić Cię do jak najszybszej konsultacji z lekarzem.