by Spis treści
Uciążliwe katary, chrapanie, spanie z otwartą buzią, częste zapalenia ucha – to tylko niektóre objawy przerostu trzeciego migdała. Niestety, nie widać go gołym okiem. Diagnoza problemu wymaga wizyty u laryngologa. Jak przebiega badanie migdałków u dziecka?
Jak laryngolog bada 3 migdał?
Spór o to, czy trzeci migdał należy wycinać, czy nie, trwa od lat. Różnice poglądów zdarzają się zarówno wśród rodziców, jak i lekarzy. Niezależnie od ostatecznej decyzji, badanie migdałków trzeba przeprowadzić – tylko dzięki niemu lekarz może ustalić, czy dolegliwości związane z drogami oddechowymi mają swoje źródło właśnie z nieprawidłowym rozrostem tkanki chłonnej. W nowoczesnych placówkach medycznych, takich jak klinika MilleMedica, wykorzystywane są innowacyjne, niebolesne metody.
Podstawą oceny struktur trzeciego migdała jest badanie endoskopowe. Za pomocą cienkich rurek zakończonych kamerą laryngolog ogląda wnętrze dróg oddechowych dziecka. Obraz widoczny jest na dostępnym w gabinecie monitorze. W trakcie badania migdałków lekarz może pokazać rodzicom, jak duże jest powiększenie, czy blokuje jakieś ujścia i dlaczego utrudnia np. oddychanie.
Czy badanie 3 migdałka boli?
Tradycyjne badanie endoskopowe może wywoływać u małego pacjenta pewne dolegliwości. Narzędzie to jest stosunkowo sztywne, przez co może powodować silny dyskomfort, ból, a nawet odruchy wymiotne. W wielu gabinetach wykonuje się je w znieczuleniu.
Nowocześniejszą alternatywą dla badania endoskopowego jest fiberoskopia. Aparat do fiberoskopii jest bardzo cienki i giętki – dzięki temu uczucie dyskomfortu zostaje ograniczone do minimum. Cały proces trwa około 5 minut.
Niestety nowoczesne metody nie są dostępne we wszystkich gabinetach. Może się zdarzyć, że w niektórych placówkach spotkamy się z przestarzałymi sposobami na badanie migdałków. Polegają one np. na wprowadzeniu lusterka pomiędzy tylną ścianę gardła a podniebienie, a nawet bezpośrednie badanie palcem wsuniętym aż za podniebienie. W przeszłości lekarzom zdarzało się kierować małych pacjentów na badania radiologiczne. Dziś jednak wiadomo o potencjalnej szkodliwości takiej diagnostyki i odchodzi się od jej zlecania.
Jakie są objawy przerośniętego trzeciego migdałka?
Przerośnięty i obrzęknięty trzeci migdał powoduje szereg dolegliwości. Najczęstsze objawy to:
- Zablokowany i niedrożny nos (konieczność oddychania przez usta)
- Bezdechy senne, chrapanie, częste wybudzanie, zmęczenie w dzień
- Problemy z uszami (wciągnięcie błony bębenkowej, nawracające stany zapalne)
- Ból gardła związany z wysuszeniem
- Powiększenie węzłów chłonnych szyi
Nieswoistym objawem przerostu trzeciego migdała bywa kaszel. Pojawia się w wyniku spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła. Nawet jeśli dziecko zdaje się nie mieć kataru, obecność wydzieliny w drogach oddechowych wywołuje kaszel. Objaw ten bywa mylony z alergią lub astmą.
W jakim wieku wycina się trzeci migdał?
Badanie migdałków poprzedzone dokładnym wywiadem lekarskim pozwala specjaliście określić najlepszą drogę leczenia. Adenotomia, czyli zabieg usunięcia trzeciego migdała, najczęściej przeprowadzana jest u dzieci w wieku przedszkolnym – od 3 do 5 lat. Większość specjalistów odradza wykonywanie zabiegu u maluchów w wieku poniżej 2 lat. W tym okresie życia trzeci migdał będzie jeszcze pełnił bardzo ważną rolę w układzie odpornościowym. Należy szukać alternatywnych rozwiązań, takich jak podnoszenie odporności dziecka czy leczenie farmakologiczne.
W niektórych przypadkach jednak wycięcie trzeciego migdała nawet u tak małych dzieci może być konieczne. Dzieje się tak m.in. wtedy, gdy trudności z oddychaniem uniemożliwiają normalne funkcjonowanie. Jednym z groźniejszych powikłań przerostu trzeciego migdałka jest bezdech senny. To stan, którym w trakcie nocnego odpoczynku dochodzi do zamknięcia światła dróg oddechowych. Wprawdzie organizm dysponuje mechanizmami, które zapobiegają uduszeniu w takiej sytuacji (zwiększone stężenie dwutlenku węgla alarmuje mózg o konieczności uruchomienia akcji mięśniowej, która powoduje mikrowybudzenie i odblokowanie dróg oddechowych), jednak mały organizm jest niedotleniony, co wiąże się z szeregiem powikłań.
Po 7. roku życia rola migdała traci na znaczeniu, a on sam powoli zaczyna zanikać. Z tego względu u dzieci w tym wieku i starszych przerost rzadko jest zaawansowany na tyle, by konieczne było wykonanie adenotomii.
Jak pomóc dziecku z przerośniętym migdałem?
Część rodziców obawia się zabiegu wycinania migdałka. Ze względu na jego ważną rolę w układzie immunologicznym logicznym wydaje się, że po jego usunięciu odporność dziecka spadnie. Badanie dowiodły jednak, że dzieje się wręcz odwrotnie. Ilość i częstotliwość infekcji u małych pacjentów po zabiegu wycinania lub podcinania migdałka znacząco spada. Warto pamiętać, że migdał jest tylko częścią układu odpornościowego. Gdy jest on mniej obciążony, pozostałe mechanizmy lepiej radzą sobie ze zwalczaniem szkodliwych patogenów.
Ile trwa pobyt w szpitalu po wycięciu migdałków?
Choć zabieg wycięcia trzeciego migdała jest dziś znacznie nowocześniejszy i mniej inwazyjny niż jeszcze kilka lat temu, wymaga okresu rekonwalescencji. Dziecko powinno pozostać w szpitalu dzień lub dwa na obserwacji. W pierwszej dobie nie może nic jeść – składniki odżywcze są mu podawane w formie kroplówki.
Przez kolejny tydzień pokarmy powinny być płynne. W diecie małego pacjent mogą znaleźć się jogurty, zupy-kremy, tłuczone ziemniaki itp. Jak najbardziej wskazane jest jedzenie lodów, które łagodzą obrzęk i ból po operacji. W kolejnych tygodniach można zacząć stopniowo wprowadzać pokarmy stałe. Cały okres rekonwalescencji trwa 2-3 tygodnie. Po tym czasie maluch może już swobodnie wrócić zarówno do przedszkola, jak i do wszystkich swoich normalnych aktywności.
